چابکی و کارایی در انبارها برای عملکرد مطلوب و روان امورات سازمانی امری حیاتی است و یکی از آخرین نوآوری هایی که در این زمینه ارائه گردیده است فناوری RFID است . این فناوری که به تدریج جایگزین فناوری بارکد میگردد به طور قابل توجهی در سال های اخیر تکامل یافته و قادر است کدهای شناسایی را با استفاده از امواج رادیویی خوانده و پردازش نماید .
بر اساس پروتکل تعریف شده RFID ، کد یونیک به یک برچسب یا کارت اختصاص داده می شود و آن برچسب یا کارت با یک کالایی ارتباط داده می شود ، ریدرها با استفاده از امواج رادیوئی تگها را خوانده و اقدام به شناسائی کالا بدون هیچ گونه دخالت انسانی می نمایند که باعث صرفه جویی عمده در زمان، کارایی و ایمنی می گردند .
در زیر به برخی از مزایای اصلی استفاده از سیستم های RFID در انبار اشاره می شود :
1 - چابکی و صرفه جویی در زمان
این فناوری ، کارایی تمام فرآیندها را در مقایسه با بارکدها و سایر روش های سنتی به طور قابل توجهی بهبود می بخشد. علاوه بر این، باعث تسریع در کار شده و موجب صرفه جویی در وقت کارمندان و در نتیجه کاهش هزینه های پرسنلی می گردد
2 - سفارشی سازی محصول
به لطف داده های جمع آوری شده در تراشه موجود در هر محصول، محصولات می توانند یک رفتار سفارشی و منحصر به فرد دریافت کنند. بر این اساس، اطلاعات مربوط به هر واحد در حال حرکت در زنجیره تامین همواره کنترل و متمرکز است و تصمیمگیری را سادهتر میکند.
3 - ثبت نام خودکار
زمانی که تمامی محصولات موجود در انبار با استفاده از این فناوری ثبت شوند فرآیندهای ورودی و خروجی کالا ، تاریخ انقضا ، کالاهای معیوب و غیره به صورت خودکار خواهد بود. این امر کل فرآیند را سرعت می بخشد و خطاها را از انتخاب محصول تا ارسال به مشتری کاهش می دهد.
4 - اصالت و صحت
هر محصول اطلاعات منحصر به فرد خود را دارد که به آن اعتبار و صحت می دهد. شناسایی کالاهای اوریجینال از کالاهای فیک براحتی انجام می پذیرد که این نیز یکی از مزایای مهم دیگر فناوری RFID است.
5 - ردیابی و قابلیت ردیابی
محصولات همیشه تحت کنترل خواهند بود و به لطف GPS داخلی آنها، شناسایی و مکان یابی کالاها بدون نیاز به خط بصری بین ریدر و تگ ، سریع و آسان خواهد بود.
6- مدیریت موجودی انبار :
استفاده از فناوری RFID علاوه بر فراهم نمودن امکان کنترل و ذخیره سازی صحیح کالاها در انبار ، میزان موجودی یک کالا را قبل از تمام شدم آن به صورت لحظه به لحظه نشان میدهد تا بر این اساس مدیران مجموعه بتوانند بموقع نسبت به تهیه آن کالا اقدام نمایند .
معایب احتمالی استفاده از RFID در تدارکات
اگرچه به طور کلی این فناوریها مزیتهایی را ارائه میکنند و گامی رو به جلو برای این بخش نشان میدهند، اما با تمام نوآوریها، یک سری چالشها و مشکلات را نیز با خود به همراه دارند که لازم است هنگام بررسی کاربرد آنها، در نظر گرفته شود که در زیر به برخی از آنها می پردازیم :
1 - هزینه بالای پیاده سازی :
پیاده سازی این فناوری از ابتدا در انبار ، نیاز به سرمایه گذاری اولیه قابل توجهی دارد. در مقایسه با بارکد، این فناوری به وسایل و ابزارهای گرانتر و پیچیدهتری مانند نرمافزار RFID، ریدر های RFID ثابت یا قابل حمل، تگها و تراشههای RFID و غیره نیاز دارد
2 – نیاز به تخصص و آموزش کارکنان انبار :
استفاده از این فناوری نیازمند آماده سازی کارکنان و آموزش دانش لازم در تمام مراحل ثبت ، ویرایش ، خواندن اطلاعات و ... می باشد .
3 - هزینه های پشتیبانی و به روز رسانی مداوم اطلاعات
برای حفظ اثربخشی این نوع تجهیزات خودکار، تعمیر و نگهداری و به روز رسانی آنلاین مورد نیاز است که مستلزم هزینه تجهیزات و نیروی انسانی است.
4 - تداخل در تگ های RFID
هنگام کار در آب و هوای مرطوب یا احاطه شده توسط بسیاری از محصولات فلزی، برچسب ها ممکن است به درستی کار نکنند. آنها همچنین می توانند بر امواج رادیویی خارجی تأثیر بگذارند و تداخل ایجاد کنند و عملکرد آنها را کاهش دهند.
علاوه بر این، برخی از مواد مایع یا فلز با این برچسب ها ناسازگار هستند و اجازه عبور اطلاعات از آنها را نمی دهند. هنگامی که تعداد زیادی ارجاع برچسب در یک مکان وجود دارد، آنها می توانند خطا ایجاد کنند زیرا سیگنال های مختلف می توانند خوانش ها را منحرف کنند.
5 - مشکلات سازگاری
انواع مختلف تگهای RFID بسته به نوع کالاعا ، انبارها، بخشها، کشورها و غیره متفاوت است. به همین دلیل، شرکتهای بینالمللی ممکن است با سیستم مدیریت مشکل سازگاری داشته باشند و مجبور باشند با افزایش هزینهها، سیستمهای مختلف را اعمال کنند تا با آنها سازگار شوند.
نکاتی که برای پیاده سازی فناوری RFID در انبار باید در نظر گرفته شود :
اگرچه پیاده سازی فناوری RFID دارای هزینه های بالایی است با این وجود مزایایی که ارائه می دهد آن را ارزشمند می کند. هنگام اجرای هر پروژه جدید در تاسیسات انبار باید به نکات زیر توجه داشته باشیم تا موفقیت پروژه تضمین شود :
دلایل و ضرورتهای استفاده از RFID در یک پروژه خاص چیست ؟ مهم است که بدانیم چرا به آن پروژه نیاز داریم و اهداف ما چیست و برنامه ریزی خوب نیز از ابتدا تا انتها ضروری است.
شناسائی دقیق انبار و نحوه مدیریت آن : این یک امر حیاتی خواهد بود زیرا لازم است ویژگی های فیزیکی انبار، فرآیندهایی که تحت تأثیر قرار می گیرند و بایدها و نبایدها را بدانیم.
شناسائی دقیق کالاها و نیازهای مورد نیاز : پس از شناسائی انبار آنچه اهمیت دارد تعیین اهداف اجرای پروژه و بهبود ردیابی کالا در انبار است این امر به مدیریت انبار ، اطمینان از موجودی کالا در انبار ، فرآیند خروج کالا از انبار و ... کمک خواهد کرد .
در اینجا ما باید تصمیم بگیریم که چه نوع راه حلی را پیاده سازی کنیم، چه نوع برچسب گذاری RFID انتخاب شود، چه نوع ریدرهایی استفاده شود، آیا چاپگرهای RFID ضروری هستند، انتخاب آنتن مناسب، پورتال ها و دروازه های RFID و غیره با در نظر گرفتن از اهمیت بشزائی برخوردار خواهد بود .