در خصوص فناوری RFID مقالات بی شمار و متعددی ارائه گردیده است که هر یک از زاویه ای به این فناوری نگریسته است . در زیر فناوری RFID را به بیان ساده و کوتاه مطرح نموده و به صورت کاربری به مفهوم و قابلیتهای این فناوری خواهیم پرداخت :
امروزه شناسایی خودکار عناصر و جمع آوری داده های مرتبط به آنان بدون نیاز به دخالت انسان در بسیاری از عرصه های صنعتی ، علمی ، خدماتی و اجتماعی به عنوان یک ضرورت اساسی مورد توجه قرار گرفته است که برای این منظور تاکنون فناوری های مختلف و متنوعی طراحی و پیاده سازی شده است.
هدف از طراحی و ساخت سیستمهایی که به صورت اتوماتیک و بدون دخالت انسان قادر به تشخیص اطلاعات باشد و در اصطلاح به Auto Identification System معروف هستند شناسایی خودکار اشیاء ، انسان و حیوانات توسط ماشین می باشد و هدف اکثر سیستمهای شناسایی خودکار ، افزایش کارآیی ، کاهش خطای عمدی یا سهوی در ورود اطلاعات ، دقت و سرعت ارائه سرویس و کاهش هزینه های پرسنلی می باشد .
از حدود 50 سال پیش یکی از مباحث مورد توجه دانشمندان جهت شناسایی افراد یا کالاها استفاده از سیستم شناسایی با استفاده از فرکانس رادیویی یا سیستم RFID یا Radio Frequency Identification میباشد .
در فناوری RFID با استفاده از ارتباطات مبتنی بر فرکانسهای رادیویی امکان شناسایی خودکار، ردیابی و مدیریت اشیاء ، انسان و حیوانات را فراهم میگردد و عملکرد آن وابسته به دو دستگاه تگ TAG و تگ خوان یا Reader است که جهت برقراری ارتباط بین یکدیگر از امواج رادیویی استفاده می نمایند.
روش کار به این صورت است که تگ RFID از ترکیب یک تراشه و آنتن تشکیل می شود . تراشه به کمک آنتن تعبیه شده ، اطلاعات لازم جهت شناسایی افراد یا اشیاء مورد نظر را برای یک ریدر ارسال می نماید و ریدر امواج رادیویی برگردانده شده از تگ RFID را به اطلاعات دیجیتال تبدیل می نماید تا در ادامه ، امکان ارسال داده برای کامپیوتر و پردازش آن فراهم گردد در این روش ، شناسایی خودکار توسط شماره سریال منحصر بفرد منتسب به یک فرد و یا شی درون تراشه متصل شده به آنتن انجام می پذیرد .
تگها به دو صورت اکتیو یا فعال ( به همراه یک باطری ) و پسیو یا غیرفعال ( بدون باطری ) موجود هستند . تگهای غیرفعال، توان لازم جهت انجام عملیات را از میدان تولید شده توسط کدخوان می گیرند. همچنین مسئولیت برقراری ارتباط لازم بین سیستم اطلاعاتی و تگ های RFID برعهده کدخوان یا همان ریدر RFID است.
RFID در مقایسه با سایر روشهای شناسائی خودکار اشیاء از جمله بارکد مزیتهای فوق العاده ای را دارا می باشد . از جمله این مزیتها میتوان به موارد زیر اشاره نمود :
· اسکن سریع و ذخیره شدن دادهها بصورت همزمان
در حال حاضر تجهزات RFID در سه فرکانس کاری تولید و به بازار اراده میگردد :
1. فرکانس 125 کیلو هرتز که به این نوع RFID یا EM هم گفته می شود از فاصله حدود یک سانتیمتری عمل خواندن را انجام می دهند .
2. فرکانس 13.56 مگا هرتز که به این تجهیزات مایفر MIFARE گفته می شود از فاصله حدود یک سانتیمتری عمل خواندن را انجام می دهند .
3. فرکانس UHF یا برد بلند که این تجهیزات می توانند از طریق آنتن های مخصوص تا فاصله 12 متری تگ ها را شناسائی و بخوانند .
ما انسانها هر روز چندین مرتبه از این فناوری در امورات روزانه خود بهره مند میشویم . استفاده از کارتهای هوشمند RFID در مترو نمونه بارزی از استفاده روزمره از این فناوری می باشد . استفاده از کارتهای دسترسی ورود به ساختمانها و کارت ورود پرسنل به ادارات و محل های کار خود ، جمع آوری عوارض خودکار در بزرگراهها، ایستگاه وزن کامیونها در باسکولها و ... مواردی هستند که اکثر مردم شناخت کافی دارند .
همانطوریکه در مبحث قبلی بیان گردید هوشمندسازی، مکانیزه کردن، کاهش خطا ، افزایش سرعت، بهینه سازی و حذف هزینههای اضافی از جمله اهداف جامعه برای کاربردی نمودن RFID می باشد که امروزه در صنایع، کارخانجات، هتل ها، بیمارستانها و سیستمهای مبتنی بر کنترل دسترسی و مدیریت داراییها به وفور از فناوری RFID بهره گرفته می شود .
امروزه علاوه بر تجهیزات سخت افزاری مورد نیاز در فناوری RFID ، سازمانها و کارخانجات اقدام به تهیه نرم افزارهای تخصصی برای مدیریت فروش ، خدمات یا انبارداری خود می نمایند تا پاسخ و راهکاری باشد برای مدیران که نظارت دقیق و کافی بر تمام امور داشته و بتوانند با وقت محدودی که دارند، به صورت دائم تمام امور را مدیریت کنند.
مدیریت اموال از طریق نرم افزار اموال مبتنی بر RFID ، پارکینگ مکانیزه یا پارکینگ هوشمند ، بیمارستان هوشمند ، هتل هوشمند، فروشگاه هوشمند ، RFID در پتروشیمی ، حمل و نقل هوشمند ، RFID در صنعت دارو ، خط تولید هوشمند و ...