نسل جدید هوشمند سازی انبار : ادغام فناوریهای RFID و هوش مصنوعی AI

یکی از فناوریهای ارزشمندی که بطور ویژه در مدیریت انبار و کنترل کالاها مورد استفاده قرار میگیرد فناوری RFID  در فرکانس برد بلند یا UHF  می باشد که با توجه به گسترش شتابان فناوری های هوش مصنوعی AI  و اینترنت اشیاء IOT   و همگرایی آنها با فناوری RFID  روز به روز بر اهمیت انبارداری هوشمند افزوده شده و مورد توجه صاحبان کسب و کار قرار می گیرد .

ابزار RFID  با ردیابی لحظه ای و آنلاین تغییرات در انبار علاوه بر اینکه موجودی لحظه ای کالاها و اموال را مشخص می کند امکانات ارزشمندی همچون مدیریت و پیش بینی موجودی را تحقق بخشیده و ارزش رقابتی برای سازمان ایجاد می نماید .  این ابزار قدرتمند با جمع آوری داده ها و سپس تجزیه و تحلیل آنها ضمن اینکه موجب روان تر و کارآمدتر شدن گردش کار می گردند مزایای قابل توجه و غیر قابل انکاری را تحقق می بخشند که در زیر به برخی از آنها اشاره می شود :

1 – کنترل و ردیابی اموال و دارائیها :

سرقت یا مفقودی اموال و بخصوص دارائی های گران قیمت ، یکی از معضلات اساسی سازمانها در همه جای دنیا می باشد که فناوری RFID  در این زمینه به کمک سازمانها شتافته و توانسته است جابجایی اموال را به صورت لحظه ای گزارش نماید . برای اینکه تگ ها یا برچسب های RFID  در فرکانس UHF را به اموال می چسبانند و با قرار دادن ریدر UHF  در مبادی ورودی و خروجی به صورت آنلاین از جابجایی اموال مطلع و تدابیر لازم برای جلوگیری از خروج اموال را بکار می گیرند .

2 – ردیابی یا  Trace  کالا در انبار :

لازمه موفقیت زنجیره تامین در کسب و کار ، اطلاع دقیق و لحظه ای از موجودی تمام کالاها در انبار و نیز اطمینان از موجودی کافی قبل از اتمام آنها است که تحقق این امر در سازمانهای بزرگ به صورت دستی غیر ممکن و پر هزینه می باشد.

فناوری RFID  با استفاده از تگ های  UHF که به صورت برچسب کاغذی بر روی کالاها نصب می شود و ریدرهای UHF  امکان ردیابی خودکار کالاها را به صورت لحظه ای فراهم می نماید . در این روش میزان فروش و خروج لحظه ای کالا از انبار و میزان لحظه ای موجودی و نیز سوابق آنها در دسترس خواهد بود .

3 – گردش کار بهبود یافته :

جمع آوری سفارشات روزانه با سرعت و دقت در یک سازمان پویا یک ضرورت تلقی می شود . استفاده از تگ های UHF  در انبار کمک خواهد کرد تا ضمن پاسخگویی سریع و مناسب به فرآیند خروج کالا از انبار ، تمام وقایع به صورت خودکار ثبت و گزارشات مدیریتی استخراج گردد .

4 – ارتقای امنیت و کنترل دسترسی  :

قرار دادن برچسب های UHF   بر روی کالاها و اموال و همچنین قرار دادن ریدرهایی که از فاصله 10-12 متری قادر به خواندن این برچسبها هستند در مبادی مورد نظر ، می تواند از خطاهای سهوی یا عمدی انسانی جلوگیری نماید . از طرف دیگر محدود کردن دسترسیها به مکانهای خاص و کالاهای خاص نیز از نتایج بکار گیری این فناوریها در انبار می باشد .

5 – جمع آوری خودکار داده ها و امکان تجزیه و تحلیل آنها :

در چرخه هوشمند سازی انبار ، RFID  داده ها را به صورت خودکار جمع آوری می نماید و داده های حاصل از طریق الگوریتمهای هوش مصنوعی ، تجزیه تحلیل شده و قادر خواهد بود بینش های قدرتمندی را برای مدیریت هوشمند موجودیها ارائه نماید . این هم افزائی RFID  و هوش مصنوعی AI  نتایج ارزشمندی همچون واکنش لحظه ای در زمان واقعی به اتفاقات و پیش بینی اتفاقات قبل از وقوع را به دنبال خواهد داشت .

با یادگیری الگوهای رفتاری به ماشین و آنالیز داده ها ، امکان افزایش یا کاهش تقاضا برای تک تک کالاها فراهم میگردد که این خود موجب اتخاذ تصمیمات آگاهانه تر و واقعی تر شده و کارائی مجموعه را بهبود می بخشد .

با بکار گیری مفهوم خوشه بندی از طریق هوش مصنوعی امکان دسته بندی پویای محصول فراهم میگردد تا با بکار گیری دسته بندی هوشمندانه ، دسترسی به اقلام و کالاها ساده تر شده و بسته بندی و ارسال سریعتر گردد .

جدول زیر نقش هوش مصنوعی در فناوری RFID   انبارداری را بوضوح بیان می کند :

RFID بدون هوش مصنوعی	RFID ادغام شده با هوش مصنوعی
ردیابی موجودی ساده است	با فراهم کردن امکان نظارت ، وضعیت موجودی را به صورت لحظه ای نشان میدهد
هیچ بینشی در مورد وضعیت کالا ارائه نمی دهد	امکان تشخیص آسیب های قابل مشاهده از طریق هوش مصنوعی فراهم می گردد
بازرسی کیفیت با دخالت تعداد بیشتری نیروی انسانی امکان پذیر است	بازرسی کیفیت به صورت خودکار انجام می پذیرد
فاقد مقیاس پذیری و انعطاف پذیری برای توسعه و انطباق با پیکربندیهای متغیر انبار	امکان مقیاس پذیری سهل و آسان در توسعه و طرح بندیهای مختلف تاسیسات

بطور خلاصه  ما میتوانیم 11 مزیت زیر را  که حاصل ادغام دو فناوری RFID  و هوش مصنوعی AI می باشد برشماریم  :‎

1 – ردیابی دقیق و سریع کالا

2 – دسترسی آنلاین به ضعیت موجودی تک تک کالاها

3 - کاهش هزینه‌های عملیاتی و نیروی انسانی

4 - حسابرسی سریع‌تر موجودی کالا و میزان فروش روزانه

5 – شفافیت و افزایش بهره‌وری

6 – مدیریت بهتر فضا

7 - دسترسی به داده‌ها در لحظه

8 – پیش بینی حوادث و داشتن بینش‌های داده‌محور

‎‍9 -  نظارت آنلاین و مدیریت پیشرفته چرخه عمر محصول

10 – ارتقای امنیت

11 – قابلیت مقیاس‌پذیری

همچنین چالشهای موجود در راه اندازی این سیستم را میتوان بطور خلاصه موارد زیر را مطرح نمود :

‎1 – تخصصی بودن و پیچیدگیهای فنی

‍2 -  هزینه‌های پیاده سازی و خرید تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری

3 – مشکلات پیاده سازی و مسائل مربوط به ادغام

4 – تجمع داده ها و نگرانی‌های مربوط به امنیت داده‌ها

5 – نیاز به پرسنل فنی و وابستگی به فروشنده

6 – عدم اطمینان کافی به عملکرد تگ های RFID

7 – عدم پوشش صد در صدی میدان مغناطیسی و محدوده خواندن محدود

8 – تداخل فرکانسی و مسائل مربوط به تداخل

9 - انطباق و استانداردها

نتیجه‌گیری :

پیاده سازی یک انبار هوشمند که از تکنولوژی  RFID ادغام شده با فناوری هوش مصنوعی بهره مند گردد مشکلات و پیچیدگیهای خاص خود را دارد . اعتقاد مدیریت ارشد مجموعه به هوشمند سازی فرآیند انبار ، اصلی ترین لازمه موفقیت در تحقق این اهداف است ضمن اینکه مقاومت پرسنل در مقابل هوشمند سازی  و هزینه اولیه راه اندازی این سیستم را میتوان از چالشهای اصلی آن نام برد .

در یک انبار هوشمند ، هوش مصنوعی با تجزیه و تحلیل تصاویر، ویدیوها  و سایر داده‌ها، فراتر از ردیابی اولیه عمل می‌کند و نه تنها امکان مشاهده محل قرارگیری اقلام، بلکه امکان مشاهده وضعیت، کیفیت و سایر مشکلات احتمالی آنها را نیز فراهم می‌کند.

در جهان کسب و کار امروزی ، نه تنها پرداختن به این مهم دیگر یک مزیت محسوب نمیشود بلکه مدیریت هوشمندانه اموال و دارائیها به منزله شیشه عمر یک مدیریت کسب و کار تلقی میگردد . نیاز سنجی دقیق ، طراحی درست ، انتخاب برند مناسب و تیم اجرائی کارآمد ، مقدمه سرمایه گذاری و ورود به عرصه بهره مندی از این فناوری فوق العاده ارزشمند می باشد تا سازمان و یا کسب و کار را به فرصتی تاریخی در عرصه رقابت تبدیل نماید .

همانند هر فناوری یا سیستم جدیدی، در مراحل اولیه ممکن است مشکلاتی وجود داشته باشد. نگرانی رایج در مورد RFID و تجزیه و تحلیل داده‌ها این است که آیا امنیت مشکل‌ساز خواهد بود یا خیر، اما تا زمانی که کسب‌وکارها امنیت سایبری قوی را بپذیرند (که در هر صورت ضروری است)،معمولاً مشکلی ایجاد نخواهد شد .

ما همچنین شاهد نگرانی کسب‌وکارهایی هستیم که نگران سرریز داده‌ها از سیستم‌های RFID یا تلاش برای نصب برچسب‌ها در مقیاسی هستند که واقعاً تأثیرگذار باشد. هر دو چالش با سرمایه‌گذاری در تیم‌هایی که می‌توانند در استقرار زودهنگام کمک کنند، به بهترین شکل برطرف می‌شوند. این می‌تواند پرهزینه باشد، اما مزایای بلندمدت آن به این معنی است که انبارها در نهایت به لطف کارایی و خروجی بیشتر، در هزینه‌ها صرفه‌جویی خواهند کرد.

جهت حرکت این فناوریها در آینده نزدیک ، ادغام این دو فناوری با فناوری اینترنت اشیا، می باشد . پیشرفت در هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، افزایش امنیت داده‌ها، شیوه‌های پایدار و سفارشی‌سازی بیشتر، قابلیت‌های سیستم‌های RFID را بیش از پیش افزایش خواهد داد که نتیجه آن  پویایی و حفظ مزیت  رقابتی و برتری عملیاتی خواهد بود.