اکسس کنترل چیست ؟
با توسعه فناوریهای نوین در جهان ، یکی از دستگاههایی که کاربرد فوق العاده ای در کنترل هوشمند افراد ، خودروها و یا سایر تجهیزات مورد نیاز پیدا کرده است دستگاه کنترل دسترسی یا اکسس کنترل ACCESS CONTROL میباشد . در تعریف عمومی ، اکسس کنترلها ، دستگاههای کنترلی هستند که با استفاده از تشخیص علائم حیاتی از قبیل تشخیص چهره ، تشخیص اثر انگشت و تشخیص کف دست و یا علائم غیر حیاتی از قبیل رمز ، بارکد چاپ شده و یا کارتهای هوشمند میتوانند فعالیتی را کنترل و در صورت شناسائی افراد و یا اشیاء ، فرمان باز و یا بسته شدن یک دستگاه خاص را صادر نمایند .
به بیان دیگر اکسس کنترل یک دستگاه برای پیاده سازی سیاستهای امنیتی و کنترلی می باشد که علاوه بر صدور مجوز به افراد مجاز و یا اشیای مجاز ( مانند خودرو ) برای ورود به یک محوطه خاص ، میتواند قابلیتهای مدیریتی ارزشمندی از قبیل ثبت زمان ورود یا خروج و یا تعداد افراد وارد شده یا خارج شده به آن مکان را امکان پذیر نموده و از دسترسی افراد یا اشیای غیر مجاز به مناطق مشخص شده جلوگیری نماید .
کاربردهای اکسس کنترل :
تقریبا امروزه اکسس کنترل در همه سازمانها و ادارات و یا کارخانجات تولیدی مورد استفاده قرار میگیرد ولی در مراکز مهم و یا پر تردد که کنترل ورود خروج در آنها از اهمیت ویژه ای بر خوردار است استفاده از آن اجتناب ناپذیر شده است .
دیتا سنترها یا اتاقهای سرور ، محوطه پارکینگها ، اتاقهای مدیران و مسئولین حراست و بازرسی ها ، آزمایشگاهها ، کتابخانه ها و ... از جمله مکانهایی هستند که متقاضی استفاده از اکسس کنترل در سازمانها و ادارات دولتی می باشند . مراکز حساس نظامی از جمله پادگانها و سایر مراکز مانند فرودگاه ها، بانک ها، شهربازی ها، ایستگاه های مترو و... اکسس کنترل به وفور مورد استفاده قرار میگیرد .
روشهای شناسائی دستگاه های کنترل دسترسی :
الف ) شناسائی علائم حیاتی شامل تشخیص چهره ، تشخیص اثر انگشت ، تشخیص کف دست
ب ) شناسائی با علائم غیر حیاتی شامل کارتهای شناسائی هوشمند که اغلب به منظور شناسائی افراد مورد استفاده قرار میگیرند . این کارتهای هوشمند که عمدتاً در سه فرکانس RF و Mifare و UHF در بازار موجود می باشند در سیستمهای کنترل دسترسی استفاده می شوند . کارتهای هوشمند در واقع شکل خاصی از مدارهای مجتمع الکترونیکی هستند که با نام تگ در بازار معروف بوده و به شکلهای مختلف از جمله کارتهای PVC ، تگ های برچسبی شیشه ای و یا کاغذی و یا به شکلهای پلاستیکی و در ابعاد مختلف به بازار ارائه میشوند .
علاوه بر کارتهای هوشمند ، میتوان از فنارویهای Barcode یا QRcode نام برد که به علت هزینه کم و یکبار مصرف بودن مورد توجه مدیران در استفاده از این سیستمها قرار میگیرند ( در متروها و شهرهای بازی با چاپ این کدها روی کاغذ به وفور مورد استفاده قرار میگیرند ) . استفاده از رمز نیز یکی دیگر از روشهایی است که امکان صدور فرمان باز یا بسته شدن را به اکسس کنترل فراهم می نماید .
انواع کنترل دسترسی :
این نوع سیستم ها در دو دسته ی زیر طبقه بندی می شوند
1. دستگاه های کنترل دسترسی متکی به خود : در این دستگاه ها ، تمام تنظیمات بر روی دستگاه تعریف میشود و نیاز به کامپیوتر و یا سیستم خارجی ندارند و می توان تعریف کارت و یا کاربر جدید را از طریق خود دستگاه انجام داد، بدون اینکه نیاز به برنامه ریزی به وسیله کامپیوتر یا چیز دیگری باشد.
2. دستگاه های قابل مدیریت با کامپیوتر : در این دستگاه ها از طریق ارتباط مستقیم با کامپیوتر و یا از طریق شبکه کامپیوتری میتوان ضمن برنامه ریزی جدید و یا تعریف یک قابلیت و یا کاربر جدید گزارشات متنوعی را از سیستم به صورت آنلاین استخراج نمود .
اجزای سیستم مدیریت کنترل تردد یا کنترل دسترسی :
بطور کلی سیستم مدیریت کنترل دسترسی از سه قسمت تشکیل میشود :
1) دستگاه اکسس کنترل
2) دستگاههای قابل اتصال به دستگاه که بعد از دریافت فرمان شناسائی از دستگاه کنترل دسترسی اقدام به عمل خاصی می نمایند . گیت های تردد الکترونیکی که در انواع مختلف سه اهرمی ، شیشه ای ، لولائی و با ارتفاع کامل در بازار موجود می باشند ، راهبندهای الکترونیکی که در انواع مختلف مانند ستونی ، اهرمی ، نیزه ای ، ضد انتحاری به بازار ارائه می شوند . قفلهای الکترونیکی در انواع مختلف از قبیل قفلهای مقابل برقی ، قفلهای مغناطیسی و ... ، کلیه دربهای اتوماتیک از قبیل درب آسانسور و یا دربهای شیشه ای ورودی مجتمع های مسکونی ، از جمله دستگاههایی هستند که در کنار اکسس کنترل برای مدیریت تردد مورد استفاده قرار می گیرند .
3) نرم افزار مدیریت کنترل دسترسی که علاوه بر فراهم شدن امکان شناساندن افراد و یا اشیای مجاز به دستگاه اکسس کنترل ، میتوان گزارشات متنوع مدیریتی و کاربردی مورد نیاز از جمله زمان ورود خروج افراد و یا اشیاء را به محوطه استخراج نمود .
برای پیاده سازی یک سیستم کنترل دسترسی ابتدا باید الگوریتم شناسائی افراد یا اشیاء را مشخص نمود که به چه روشی دستگاه بایستی افراد مجاز را از افراد غیر مجاز تشخیص دهد . پس از مشخص نمودن روش شناسائی ، در گام دوم بایستی علائم حیاتی افراد یا هر کدام از روشهای غیر حیاتی مانند تگها را به دستگاه اکسس کنترل تعریف نمود . پس از تعریف افراد یا اشیای مجاز به دستگاه کنترل دسترسی کاری که انجام میگیرد اتصال خروجی رله این دستگاه به دستگاه دیگری از قبیل گیت های تردد الکترونیکی می باشد که چنانچه فرد مجاز باشد اجازه ورود یا خروج را خواهد داد و اگر غیر مجاز باشد با اعلام آژیر هشدار مانع ورود یا خروج خواهد گردید .
برخی از قابلیتهای برتر دستگاههای کنترل دسترسی :
اکسس کنترلهای مدرن امروزی اکتراً دارای امکانات زیر می باشند :
· یک عدد پورت TCP/IP جهت اتصال به شبکه LAN و یا کنترل به صورت اینترنتی
· مونیتور کوچک روی دستگاه جهت مدیریت سیستم از قبیل تعریف کاربر و یا مشاهده و اخذ گزارشات سیستمی
· پورت ویگند جهت کار در فرکانسهای UHF
اکسس_کنترل ،کنترل_دسترسی ، اثر_انگشتی ، تشخیص_چهره ، کارتی ، رمزی ، کنترل_دسترسی _هوشمند ، UHF ، MIFARE ، RFID